Türkiye’deki aile şirketlerinin oranı azımsanamayacak kadar fazladır. Kimi aile şirketleri nesilden nesile başarısını sürdürürken bazı şirketler kısa ömürlü olurlar. Aile şirketleri birçok avantaj sunduğu gibi zaman zaman doğaları gereği birçok sorunla da boğuşulmasına neden olurlar. Eğer bir aile şirketiniz varsa ya da ailenizle birlikte bir işletme kurmanın hayalini kuruyorsanız bu yazımızda paylaşacaklarımızı dikkate almanızı öneriyoruz. Aile işletmelerinde dengeyi sağlayacak ve başarıyı getirecek kuralları sizlerle paylaşıyoruz.
Aile şirketiniz başarılı olsun istiyorsanız;
Bazı Sınırları Çekmelisiniz
Aile şirketine sahip olan kişilerin yaptığı en büyük hata sürekli işten bahsetmektir. Aile içerisinde iş konuşmaz kaçınılmaz hale gelebilir, ancak bu zamanları mümkün olduğunca kısıtlamayı bilmelisiniz. Ailenize işten bağımsız zaman ayırmalı ve her ne kadar zor görünse de iş hayatınızı evinize taşımamayı alışkanlık haline getirmeye çalışmalısınız.
Anlaşmazlıkların Çözümünü Kurallara Bağlayın
İşinizle ilgili bir sorun çıkabilir, hatta çıkmaması olasılık dışıdır. Sorun çıktığı anda aile bağlarınızın etkisiyle bu konuyu zaman mekan dinlemeden tartışma lüksüne sahip olsanız da bu tutumunuz yapacağınız büyük yanlışlar içine girebilir. Haftalık toplantılar düzenleyerek ya da anlaşmazlık çözümü için belli zaman aralıkları belirleyerek anlaşmazlık çözümlerini kurala bağlamalısınız.
Rolleri ve Sorumlulukları Bölüştürün
Ailenin fertleri arasında bulunan birden çok kişi aynı görevde kalifiye olabilir. Ancak işi bilen herkes o görev ile ilgili fikir beyan eder ve sorumluluk paylaşmaya çalışırsa karışıklık çıkma ihtimali oldukça yükselir. Büyük kararlar alınacağı zaman herkes görüşünü beyan etmelidir, fakat standart konularda kontrol tek bir kişide olmalıdır.
Aile Şirketlerinin Ticari İşletme Olduğu Unutulmamalıdır
Aile şirketlerine sahip olan kişilerin yaptığı en büyük hatalardan biri de aile kavramını iş kavramından önde tutmaktır. Ticari bir faaliyetinizin olduğunu unutmadan, aile bağlarınızı hiçe saymadan başarılarınızı arttırabilirsiniz. Sadece kavram sıralamasını yaparken işletmenizi arka plana atmadığınızdan emin olmalısınız.
Avantajların Farkına Varın
Aile şirketinizin olması size büyük avantajlar sunar. Öncelikle şirketinizde güvenilir personel eksiği yaşamazsınız. Tanıdığınız, bildiğiniz ve aranızda akrabalık bağları olan kişilerle çalışma gibi büyük bir imkana sahip olursunuz. Nakit ihtiyacınız olduğunda kredi çekmek yerine diğer aile üyelerinden borç alabilirsiniz. Yarı yolda bırakılma riskiniz olmaz ve sırtınızdan bıçaklanma gibi bir durumu genellikle yaşamazsınız.
Aile Üyelerine Adil Davranın
Aile fertleriniz arasındaki uyumluluğun ve düzenin devam etmesini istiyorsanız favorilerinizin olmamasına dikkat etmelisiniz. Aile fertleriniz çalışanlarınız olduğunda size başka gözle bakmaya başlarlar. Aralarında ayrım yaptığınızı, eşitsizlik olarak yorumlanabilecek davranışlar sergilediğinizi düşündüklerinde işinizi eskisi kadar sahiplenmelerini beklemek gerçekçilikten uzak olacaktır. Maaşları, terfileri, önerileri ve övgüleri eşit olarak dağıtmalısınız.
İş ilişkilerinizi Yazılı Düzenleyin
Aile şirketi açanların ya da açmayı düşünenlerin tazminat, hisse, görev dağılımı vb. konularda yazılı plan yapmasına çok rastlanmaz, fakat işin sürekliliği ve karmaşa çıkmaması açısından işle ilgili konuları yazıya dökmek çok yararlı olacaktır. Baştan her bir detay üzerinde konuşmanız, aile bağlarınıza zarar gelmesini de engelleyecektir.
İhtiyacınız Haricinde Ailenize İş Vermeyin
Aile şirketiniz olduğu zaman işsiz kalan her aile ferdinin aklındaki son seçenek olmaktan kaçınmalısınız. Siz bir iş yapıyorsunuz ve şirketinizin belli başlı ihtiyaçları olacaktır. Sadece aile fertleriniz işsiz kaldı diye onlara istihdam yaratan taraf olmamalısınız. İhtiyacınız belirirse elbette onları işe alabilirsiniz, ancak sadece işsiz kalmasınlar diye şirketinizde ihtiyaç duymadığınız bir pozisyon açma hatasına düşmemelisiniz.
Dışarıdan Tavsiye İsteyin
Aile şirketlerinin kendi kabuklarından çıkamamalarının en büyük nedeni taze ve objektif görüşlere uzak kalmalarıdır. Sürekli aynı kişilerle yürüttüğünüz işlerinize karşı zaman içerisinde körleşebilirsiniz. Rehberlik alırsanız bazı konulara bakış açınızı daha kolay değiştirebilir ve yeni fırsatları daha kolay fark edebilirsiniz.
Çocuklarınızı İşe Almadan Deneyim Kazanmalarını Bekleyin
Başarılı bir aile şirketiniz varsa çocuklarınız büyüdüğünde onları şirketinize almayı ve şirketin başarısını sürdürmeyi istemenizi anlıyoruz. Ancak okullarından mezun olan çocuklarınızı hemen işletmenizde başlatıyorsanız, büyük bir yanlışın içinde olduğunuzu söylemek isteriz. İşe başlamadan önce en az 3-5 yıl farklı şirketlerde çalışmaları ve deneyim kazanmaları gerekmektedir. Özellikle farklı sektörlerde çalışarak kazandıkları deneyimler bakış açılarını genişletmeleri için olmazsa olmaz şartlarınızdan biri haline gelmelidir.
